มรรคสัจ

   มรรคสัจ คือความจริงอย่สงประเสริฐในครรค ซึ่้งหมาิเอา อริยมรรคมีองค์ ๘ คือทางปฎิบัติได้ ขึ้นชื่อว่ามรรค หรือ ทางสายกลางอันเป็นข้อปฎิบัิติ ๘ ประการ ที่จะให้สามารถกำจัดอวิชชา กิเลส ตัณหา อุปทาน อันเป็นเหตุ แห่งการเกิด ถพ ชาติ ชรา มรณะ ทุกข์ ตามระดับภูมิธรรมที่ปฎิบัติได้ดังนั้นแท้ที่จริงก็มีถึง ๒ 

ระดับ คือ มรรคในระดับโลกิยะ หรือ โลกิยธรรมนั้น กำจัดกิเลสได้ชั่วคราว กับมรรคในระดับโลกุตตระ หรือ โลกุตตรธรรม ชื่อ พระอริยมรรคมีองค์ ๘ นั้น ตัดกิเลสเหตุ แห่งทุกข์ ได้อย่างถาวร ตามลำดับ 

ภูมิธรรมที่ปฎิบัติได้ชั้นๆไป ดังเช่น

                                พระโสดาปัตติมรรค กำจัดสังโยชน์เบื่องต่ำ ๓ ประการ คือ สักกายทิฎฐิ วิจิกิจ 

สีลัพพตปรามาส  ได้โดยสิ้นเชิง

                                พระสกิทาคามิมรรค  ก็ ตัดสังโยชน์ ๓ ประการ ได้ดังเช่น พระโสดาติปัติมรรค

แต่ละกิเลสประเภทโลภะ โทสะ โมหะ ได้จนเหลือ เบาบางยิ่งกว่าพระโสดาปัตติมรรค

                                พระอนาคามิมรรค ละหรือกำจัดสังโยชน์อีก ๒ ประการได้คือ กามราคะและปฏิฆะ

รวมเป็นตัดสังโยชน์ กิเลสเครื่องร้อยรัดให้ติดอยู่กับโลค เบ้องต่ำ ๕ ประการ คือ สักกายทิฎฐิ วิจิกิจฉา

สีลัพพตปรามาส กามราคะ และปฎิฆะได้ 

                                พระอรหัตตมรรค ตัดสังโยชน์เบื้องต่ำทั้ง ๕ ประการ ดังกล่าวแล้วได้ด้วย แล้วยังตัดสังโยชน์เบื้องสูงอีก ๕ คือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ และอวิชชา ได้่โดยสิ้นเชิง เป็นสมุจเฉทปหาน

                                  นี้คือ มรรคสัจ คือ ความจริงอย่างประเสริฐ ในหนทางปฎิบัติเพื่อความบรรลุมรรค

ผล นิพาล ที่ชื่อว่าอริยมรรคมีองค์ ๘ หรือ มัชฌิมาปฎิปทา ข้อปฎิบัติเพื่อกำจัดกิเลส อวิชชา ตัณหา
อุปทาน เหตุแ่ห่งทุกข์ทั้งหลายใหเหมดสิ้นไป ดังที่กล่าวแล้วนั้น ความหมายของ มรรคสัจ ดังกล่าวนั้่น
ก็มีปรากฏอยู่ในคัมภีร์กันนี้ คือ คัมภีร์ สัทธัมมัปปกาสินี อรรถกถาขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค ภาค ๑


อ้างอิง

สามารถศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมจากหนังสือ/เอกสาร
ชื่อหนังสือ : อริยะสัจ ๔
ผู้แต่ง : พระมหาเสริมชัย ชยมงคโล ป.ธ.๖